Κάλεσμα του Μητροπολίτη σε όλους τους πιστούς να βγουν την Ανάσταση στα μπαλκόνια τους και τα υπόλοιπα θα τα φροντίσει ο ίδιος – «Θα μας δοθεί η δυνατότητα να εκτιμήσουμε και να βάλουμε περισσότερο κάποια πράγματα στη θέση τους»
Το μήνυμα πως αυτό που προέχει είναι «η ενότητα» εξέπεμψε σε live συνέντευξη ο Μητροπολίτης Μαρωνείας και Κομοτηνής κ.κ. Παντελεήμων, ο οποίος κλήθηκε να απαντήσει σε όλες τις απορίες που εύλογα εκφράζουν οι πιστοί τις τελευταίες ημέρες.
Μπήκαμε στη Μεγάλη Εβδομάδα, αλλά το Πάσχα φέτος είναι διαφορετικό από τα προηγούμενα;
-Καλή Αγία και Μεγάλη Εβδομάδα. Τα μηνύματα αυτής είναι μεγάλα και σπουδαία. Ευχαριστώ, που μου δίνετε τη δυνατότητα να επικοινωνούμε με τους πιστούς πρόσωπο με πρόσωπο, γιατί φέτος μας λείπει αυτή η κοινωνία των προσώπων. Μέσα στην εκκλησία δεν έχουμε επικοινωνία, αλλά έχουμε κοινωνία, κι αυτό επιτυγχάνεται με τη συμμετοχή μας στο μυστήριο της ζωής, μεταλαμβάνοντας σώμα κι αίμα Χριστού. Ο δικός μας σταυρός είναι να σταυρώσουμε τες του βίου ηδονές του εαυτού μας, ούτως ώστε να συναναστηθούμε με τον Χριστό μέσα από τη μεγάλη αυτή μέρα της Πίστεως και της Εκκλησίας μας […].
Οι εκκλησίες είναι -και θα παραμείνουν όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα- κλειστές για τους πιστούς. Τελικά, το να είναι κανείς καλός Χριστιανός έχει να κάνει με το πόσες φορές πηγαίνει στην εκκλησία;
-Η Εκκλησία δεν κάνει διακρίσεις σε καλούς και κακούς Χριστιανούς. Η Εκκλησία είναι Μάνα κι όπως η μάνα έχει δύο ή περισσότερα παιδιά, αλλά το ένα είναι πιο υπάκουο και το άλλο πιο ατίθασο, εκείνη τα αγαπάει το ίδιο και δεν μπορεί να τα ξεχωρίσει. Όταν έχει μία σοκολάτα, την κόβει στη μέση και τη μοιράζει. Η Εκκλησία ανοίγει την αγκάλη της για όλους. Μέσα στην αγκαλιά του Χριστού χωράνε οι πάντες, κι αυτοί που τον αγαπούν κι αυτοί που ακόμη δεν τον γνώρισαν. Έτσι, στο πρόσωπο του Χριστού όλοι είμαστε ίδιοι και η πρόσκληση που απευθύνει ο Χριστός είναι ίδια σε όλους.
Φέτος, θα είναι ένα Πάσχα διαφορετικό. Είμαστε στεναχωρημένοι. Το άλγος της καρδίας μας είναι μεγάλο. Αυτό δεν μπορούσαμε να το σκεφτούμε και να το φανταστούμε ποτέ, αλλά η Ιερά Σύνοδος -που είναι η Ανώτατη Πνευματική και Διοικητική Αρχή της Εκκλησίας της Ελλάδος- και το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο, εξέδωσαν τα μηνύματά τους και, συνυπολογίζοντας όλα όσα οι υπεύθυνοι γι’ αυτό το θέμα είπαν, έρχεται να κάνει μία υπέρβαση: βάζουμε τον πόνο μας στην άκρη, δαγκάνουμε τον πόνο για να μην φτάσει στην καρδιά, αλλά όμως η Εκκλησία δεν μπορούσε να παραβλέψει όλο αυτό τον κόπο που έγινε από όλους τους ανθρώπους. Έκλεισαν τα σχολεία, τα μαγαζιά, οι υπηρεσίες, δίνουμε όλοι μας έναν αγώνα και δεν θα μπορούσε η Εκκλησία να μην συστρατευτεί σε αυτό τον αγώνα, γιατί πάντοτε η Εκκλησία αυτό καταδεικνύει, την ενότητά μας.
Και τώρα, ο καθένας μας πρέπει να βάλει πλάτη, ώστε να ξεπεράσουμε τις δυσκολίες και την επιδημία, αλλά με ενότητα. Όποτε οι Έλληνες είχαμε ενότητα, τα καταφέραμε, και το βλέπουμε και στην παρούσα κατάσταση, όπου σαν Ελλάδα τα πάμε καλά.
Οι λειτουργίες, πάντως, γίνονται κανονικά από τους ιερείς, αλλά σε άδειους ναούς; Μάλιστα, έχουμε δει και κόσμο να συγκεντρώνεται έξω από τις εκκλησίες;
-Οι Ακολουθίες γίνονται και θα γίνονται κανονικά. Είναι πολύ δύσκολο και πάρα πολύ μεγάλη η στεναχώρια (να γίνονται) μέσα σε άδειους ναούς. Κανονικά, η Θεία Λειτουργία δεν τελείται χωρίς τη συμμετοχή του λαού, αλλά όμως η Εκκλησία έκανε μία υπέρβαση. Αλλά δεν θα μείνει κανένας αλειτούργητος, σύμφωνα με τις οδηγίες που πήραμε. Κι εγώ έχω δει κόσμο έξω από τις εκκλησίες και ματώνει η καρδιά μου. Αλλά θα κάνουμε υπομονή και υπακοή σε αυτό που είπε η Εκκλησία.
Το φετινό Πάσχα θα είναι διαφορετικά, όχι μόνο γιατί δεν θα πάμε στην εκκλησία, αλλά και γιατί θα μας δοθεί η δυνατότητα να εκτιμήσουμε και να βάλουμε περισσότερο κάποια πράγματα στη θέση τους, όπως δεν τα είχαμε τα προηγούμενα χρόνια. Πολλοί άνθρωποι, αντί να ήμασταν αυτές τις ημέρες σε κατάνυξη στις εκκλησίες, παίρναμε το δρόμο και φεύγαμε. Όλα αυτά να τα συνυπολογίσουμε στο μυαλό και την ψυχή μας κι όταν εξέλθουμε από αυτή την κρίση, να μην είμαστε οι ίδιοι, όπως μπήκαμε, αλλά να έχουμε εκτιμήσει κάποια πράγματα.
Σύμφωνα με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου απαγορεύτηκε η χρήση μεγαφώνων από τους χώρους λατρείας για τις λειτουργίες. Αυτό σημαίνει, να φανταστώ, ότι το «Χριστός Ανέστη» δεν θα ακουστεί από τα μεγάφωνα ή όχι;
-Αυτά λέει η Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου κι αυτό ισχύει για όλους. Τις εντολές και τις προτροπές της παίρνει ο καθένας στον τόπο και το σπίτι του, και τις προσαρμόζει στα δικά του δεδομένα. Οι καμπάνες των εκκλησιών μας χτυπούν το πρωί στις 07:00 και το απόγευμα στις 18:00 σύμφωνα με το πρόγραμμα. Τη Μεγάλη Πέμπτη θα χτυπήσουν πένθιμα οι καμπάνες.
Και το βράδυ της Αναστάσεως θα χτυπήσουν οι καμπάνες. Το μήνυμα που στέλνω είναι να είναι όλοι στα μπαλκόνια τους, με τις λαμπάδες τους αναμμένες, και το άλλο αφήστε το σε μένα. Χαίρομαι που οι χριστιανοί μας δείχνουν ευαισθησία, αλλά θα τους παρακαλούσα 12παρα10 να είναι όλοι στα μπαλκόνια τους με αναμμένες τις λαμπάδες τους και το άλλο αφήστε το στον Επίσκοπό σας.
Με το Άγιο Φως τί θα γίνει; Είδαμε ακόμη και πρωτοβουλίες τοπικών δημοτικών αρχών και μητροπόλεων για κατ’ οίκον παράδοση του Αγίου Φωτός να «σβήνουν» από την κυβέρνηση. Θα το πάρουν οι πιστοί σπίτια τους;
-Αν το Άγιο Φως έρθει με πτήση από την Αθήνα στην Αλεξανδρούπολη, όπως κάθε χρόνο θα πάμε και θα το πάρουμε. Το αν θα το πάρουν οι άνθρωποι να το κρατούν στις λαμπάδες τους εκείνη την ώρα της Αναστάσεως, νομίζω ότι δεν θα είναι εφικτό. Ωστόσο, στο «σπίτι» μας που είναι η Μητρόπολη και οι εκκλησιές μας, αυτό θα υπάρχει. Επομένως, όταν χαλαρώσουν τα πράγματα, θα υπάρχει δυνατότητα να πάει ο κάθε πιστός να πάρει το Άγιο Φως. Αυτή τη δυνατότητα έχουμε προς το παρόν.
Το Άγιο Φως είναι η παρηγοριά μας κι η ευλογία του Θεού για τους ανθρώπους. Μέσα από την ιστορία του Αγίου Φωτός στα Ιεροσόλυμα, όταν έπρεπε να μείνει ο ναός κλειστός υπό άλλες συνθήκες, ο Χριστός έβρισκε τρόπο και φανερωνόταν. Εμένα δεν μ’ ενδιαφέρει μόνο να πάρουμε το Άγιο Φως σε μία λαμπάδα και κάποια στιγμή να το σβήσουμε. Μ’ ενδιαφέρει το Άγιο Φως να φωτίσει πρωτίστως τις καρδιές μας, μέσα από την ενότητα, την αγάπη, την πίστη μας.
Οι Χριστιανοί μας να έχουν το κεφάλι τους ήσυχο, ότι το Άγιο Φως ήρθε στο «σπίτι» μας. Θα μπορούν να πάνε να το πάρουν όποτε επιτραπεί. Αλλά να ξέρουν, ότι κι αυτή τη στιγμή που μιλάμε, στις εκκλησιές μας, υπάρχει το Άγιο Φως από πέρσι. Δεν το σβήσαμε. Το κρατάμε αναμμένο όλο τον χρόνο στο Ιερό Βήμα και το «ανανεώνουμε» κάθε χρόνο. Έχουμε πάντοτε Άγιο Φως.
Πάντως -κι αυτό μας το έχουν επισημάνει πολλοί αναγνώστες και θεατές μας- το ερώτημα είναι πως την ίδια ώρα που γίνονται αυτές οι απαγορεύσεις, υπάρχει συνωστισμός σε τράπεζες και μάρκετ.
-Το ερώτημα είναι εύλογο. Αλλά εγώ επιμένω στην ενότητα. Από εκεί και πέρα, εκεί που είναι η αναφορά του καθενός μας, θα τα επισημάνουμε. Δεν είναι η ώρα για να μαλώνουμε μεταξύ μας, είναι η ώρα για να ενωθούμε και να ξεπεράσουμε αυτή την πανδημία.
[…] Πρέπει να έχουμε ενότητα. Τα λάθη, τις υπερβολές ή τις παραλείψεις μας, θα τα αφήσουμε για μετά, γιατί ο καθένας μας θα πρέπει να δει τα λάθη του, αλλά μετά με νηφαλιότητα.
Άρα, μένουμε σπίτι και κάνουμε καλές πράξεις; Είδα ότι ιερείς της Μητρόπολης έδωσαν αίμα, ενώ κι η Μητρόπολη έκανε δωρεά μία κλίνη ΜΕΘ στο Σισμανόγλειο;
-Τις καλές μας πράξεις δεν πρέπει να τις λέμε ούτε να τις δείχνουμε. Πρέπει να τις κάνουμε κάθε μέρα και κάθε στιγμή. Ένα χαμόγελό μας σ’ έναν άνθρωπο κι ένας καλός λόγος, είναι μία καλή πράξη. Οι καλές πράξεις δεν ζυγίζονται. Καλούμαστε κάθε μέρα να προσπαθούμε να φανερώνουμε μέσα από τη ζωή μας τον Χριστό. Κάτι λίγο κάναμε κι εμείς. Κι εμείς οι αρχιερείς πήραμε εντολή από την Ιερά Σύνοδο έναν μισθό μας να τον καταθέσουμε ή στο λογαριασμό που άνοιξε ή στα κατά τόπους Νοσοκομεία, κι εγώ αυτό θα κάνω, θα τον δώσω στο δικό μας Νοσοκομείο.
Εκτός από τις ανοιχτές λειτουργίες, τί γίνεται με τα υπόλοιπα μέτρα περιορισμού της διασποράς του κορωνοϊού;
-Δυστυχώς οι βρεφονηπιακοί μας σταθμοί, που είναι ένα «χέρι» βοηθείας στις οικογένειες, έχουν σταματήσει. Σταμάτησαν κι οι συνάξεις και τα κατηχητικά μας σχολεία. Στο Κοινωνικό Φροντιστήριο της Μητρόπολης, όμως, γίνονται τα μαθήματα Γ’ Λυκείου, μέσω του live streaming. Γι’ αυτό ευχαριστώ τους μαθητές, αλλά και τους καθηγητές και τον πατέρα Χρυσοβαλάντη που έχει την ευθύνη, γιατί έχουν φιλότιμο και το κάνουν με πολλή αγάπη. Και κάθε χρόνο τα παιδιά από το Κοινωνικό Φροντιστήριο της Μητρόπολης περνούν σε κάποια σχολή, κι αυτό είναι μία επιτυχία.
Εκτός από την Ανάσταση που δεν θα γίνει όπως τη συνηθίζουμε, δεν θα γιορταστεί με μεγάλα τραπέζια και η Κυριακή του Πάσχα. Αυτά τα μεγάλα γλέντια είναι μέρος της θρησκείας ή το έχουμε καταλάβει λάθος;
-Οι Έλληνες είμαστε γλεντζέδες. Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, αν δεν κάτσουμε σ’ ένα τραπέζι, αν την πνευματική τράπεζα που είναι η Αγία Τράπεζα δεν την συνοδεύει κι η υλική, γιατί είμαστε άνθρωποι. Οι άνθρωποι παντρεύονται και μετά κάνουν τραπέζι, βαφτίζουν τα παιδιά τους το ίδιο, θάπτουμε τους ανθρώπους μας και πάλι το ίδιο. Τα κοινά τραπέζια στα πρώτα χριστιανικά χρόνια τα έλεγαν Αγάπες. Και μέσα από αυτή την αγάπη, γεμίζει κι ολοκληρώνεται ο άνθρωπος, έρχεται ο ένας κοντά και δίπλα στον άλλο. Η χαρά όταν μοιράζεται γίνεται διπλή, η δε λύπη όταν μοιράζεται μισή. Αλλά το γλέντι έρχεται να συμπληρώσει το πρώτο γλέντι στην εκκλησία. Ακόμη και στην εκκλησία χορεύουμε, όταν παντρεύονται οι άνθρωποι λέμε «Ησαΐα χόρευε» […]. Η ζωή του Χριστού είναι χαρά, δεν είναι κατήφεια. Ο Χριστός θέλει χαρούμενους ανθρώπους, αλλά έρχεται η ώρα που πρέπει κανείς να είναι ακριβής σε ό,τι έχει να κάνει με την πίστη και την παράδοση.
Αυτό το Πάσχα, λοιπόν, μένουμε σπίτι;
-Όπως είπε κι ο Αρχιεπίσκοπος δεν καθόμαστε σπίτια μας επειδή φοβόμαστε αλλά επειδή αγαπάμε. Αγαπάμε, τιμούμε και σεβόμαστε ο ένας τον άλλο.
Και σκεφτόμαστε τους ανθρώπους που είναι στην πρώτη γραμμή και αγωνίζονται, γι’ αυτό ας μου επιτραπεί, να καταθέσω τις ευχαριστίες μου σε όλους, κι ιδιαιτέρως στους ανθρώπους του δικού μας Νοσοκομείου.
{Πηγή δημοσίευσης: https://www.xronos.gr/, του Διονύση Βοριά, 14/4/2020}
