Κιβωτός παράδοσης το Λαογραφικό Μουσείο Κομοτηνής

Σχολεία και όχι μόνο επισκέπτονται το μουσείο για να γνωρίσουν πτυχές της ζωής στην Κομοτηνή του 19ου αιώνα – Σχετικά λίγοι οι επισκέπτες από Βουλγαρία και Τουρκία, ενδιαφέρον από Βορειοευρωπαίους τουρίστες

Πόλος έλξης για τη ζωντανή ιστορία της Κομοτηνής, με εκθέματα από τα οποία αναβλύζει η ζωντάνια και η ομορφιά της Θρακιώτικης τέχνης των πόλεων και της  υπαίθρου αναδεικνύεται το Λαογραφικό Μουσείο Κομοτηνής, το οποίο από πέρυσι το Φεβρουάριο είναι ανοιχτό στο κοινό.

Το μουσείο είναι ανοιχτό καθημερινά (πλην Δευτέρας) από τις 10 το πρωί έως τις 1 το μεσημέρι, και δέχεται τις επισκέψεις πολλών Κομοτηναίων, επισκεπτών αλλά και πολλών σχολείων, τόσο από την Κομοτηνή, όσο και με εκδρομές, που γνωρίζουν την ιστορία της παράδοσης της Κομοτηνής. Ταυτόχρονα αρκετοί Βορειοευρωπαίοι είναι ανάμεσα στους επισκέπτες του τα καλοκαίρια και πολύ λίγοι είναι οι Βούλγαροι ή οι Τούρκοι τουρίστες που δράττονται της ευκαιρίας να το επισκεφτούν.

Μεταβαλλόμενη επισκεψιμότητα ανάλογα με τις εποχές

Το Λαογραφικό Μουσείο Κομοτηνής, ανήκει στον Μορφωτικό Όμιλο Κομοτηνής, λειτουργεί από το 1962 και από το 1989 στεγάζεται στο αρχοντικό Πεΐδη στην οδό Αγίου Γεωργίου, που είναι χαρακτηριστικό δείγμα τοπικής λαϊκής αρχιτεκτονικής και αναστηλώθηκε υποδειγματικά. Για μια περίοδο δεν λειτουργούσε συστηματικά, όμως από το 2016 λειτουργεί υπό την αιγίδα της Δημοτικής Κοινωφελούς Επιχείρησης Πολιτισμού – Παιδείας – Αθλητισμού Κομοτηνής.

Τα αντικείμενα της πλούσιας συλλογής του απλώνονται στους δύο ορόφους, το υπόγειο και υπόστεγο της αυλής. Οι παραδοσιακές φορεσιές, τα κεντήματα, τα κομψοτεχνήματα από χαλκό, ξύλο, πηλό και ασήμι, τα γεωργικά εργαλεία, τα σύνεργα της τέχνης παραδοσιακών επαγγελμάτων, τα είδη οικιακής χρήσης συγκεντρώθηκαν με πολύ προσοχή και δίνουν ανάγλυφα την εικόνα της παραδοσιακής ελληνικής Θράκης. Πολλά εξ αυτών, προέρχονται και από την Ανατολική και Βόρεια Θράκη καθώς και από τις αλησμόνητες περιοχές της Μ. Ασίας.

Το μουσείο έχει επισκεψιμότητα όλο το χρόνο, με έξαρση την άνοιξη, με τους επισκέπτες να φτάνουν τα 200 άτομα το μήνα, όταν και γίνονται οι σχολικές εκδρομές, από σχολεία τόσο από τη Ροδόπη, όσο και από άλλες περιοχές, όταν επισκέπτονται την πόλη μας.

Τη θερινή περίοδο αλλάζει η σύνθεση των επισκεπτών, μιας και έρχονται τουρίστες που περνούν από την Κομοτηνή, κυρίως Έλληνες ή Δυτικοευρωπαίοι, με λιγότερους Βούλγαρους ή Τούρκους, κάτι που αποδίδεται τόσο στο μικρό τουριστικό αποτύπωμα της καλοκαιρινής Κομοτηνής, όσο και στο ότι όσοι έρχονται μπορεί να μην γνωρίζουν το μουσείο.

Πάντως πολλοί από τους επισκέπτες έρχονται με αρκετές γνώσεις επάνω στο θέμα της λαογραφίας, αναγνωρίζοντας πολλά από τα εκθέματα, συνδέοντάς τα και με τις εμπειρίες τους από ανάλογα μουσεία που έχουν επισκεφτεί.

Διάφοροι χώροι, διάφορες ιστορίες

Τα εκθέματα κατά κύριο λόγο αποτελούν δωρεές κατοίκων της περιοχής, κάποια έχουν αγοραστεί από τον ΜΟΚ, ενώ πολλά είδη έχουν βρεθεί σε αποθήκες και αυλές μετά από αρκετή έρευνα.

Οι επισκέψιμοι χώροι του μουσείου μπορούν να χωριστούν σε πέντε ουσιαστικά μέρη, το ισόγειο, τον πάνω όροφο του κτιρίου, με ξεχωριστό κομμάτι σε αυτό να κατέχουν τα προσωπικά κειμήλια του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρύσανθου του από Τραπεζούντος, το υπόγειο καθώς και τον έξω χώρο της εισόδου, όπου εκτίθενται αγροτικά εργαλεία αλλά και εργαλεία που χρησιμοποιούνταν για την επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων.

Το ισόγειο του κτιρίου περιλαμβάνει εκθέματα με είδη που χρησιμοποιούνταν στην κουζίνα ή στην καθημερινή χρήση, μέχρι και ένα αργαλειό που χρησιμοποιούνταν για τη δημιουργία υφασμάτων.

Ο πρώτος όροφος καταδεικνύει και τις φάσεις κατασκευής της οικίας, μιας και μπαίνοντας από τη σημερινή είσοδο του αρχοντικού, είναι εμφανές ότι στα δεξιά ήταν η αρχική οικία, η οποία επεκτάθηκε στον αύλειο χώρο, ο οποίος σήμερα αποτελεί τον κεντρικό χώρο, ενώ όλη την έκταση καταλαμβάνει ο πάνω όροφος.

Αυτός έχει μια σειρά από εκθέματα που αφορούν την οικογενειακή ζωή τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα, με ενδύματα (κάποια υπάρχουν και στο ισόγειο), διάφορα κοσμήματα, όπως σκουλαρίκια, ζώνες και περιδέραια, καθώς και νυφικά, και βρεφικά ρούχα, ενώ οι χώροι είναι διαμορφωμένοι με τα έπιπλα που θα είχε ένα αρχοντικό της εποχής.

Ξεχωριστή θέση κατέχουν τα προσωπικά κειμήλια του Αρχιεπισκόπου Αθηνών Χρύσανθου του από Τραπεζούντος που γεννήθηκε στην Κομοτηνή, μεταξύ των οποίων είναι εικόνα μεγάλων διαστάσεων του 18ου αι. με απεικόνιση του Χριστού, της Παναγίας, της Αγίας Άννας και Προφητών, καθώς και ασημένια λειψανοθήκη άριστης τέχνης.

Στο υπόγειο του αρχοντικού, το δροσερότερο σημείο της οικίας που χρησιμοποιούνταν ως αποθηκευτικός χώρος, βρίσκουμε πιθάρια και διάφορα δοχεία αποθήκευσης.

Τέλος στον εξωτερικό χώρο, που βρίσκεται δίπλα στην είσοδο της αυλής, μπορεί κανένας να δει τον τρόπο με τον οποίο ασκούνταν η γεωργία στην περιοχή πριν την εκβιομηχάνισή της, αλλά και πώς στους οικισμούς και στην πόλη τα προϊόντα περνούσαν στα παράγωγά τους, με χειρόμυλους για την παρασκευή αλεύρων, διάφορα καζάνια για το μαγείρεμα, αλλά και ένα πατητήρι.

{Πηγή δημοσίευσης: http://paratiritis-news.gr/, του Κωνσταντίνου Μαρκενδούδη, 22/7/2017}